Ως αυχενική πτυχή αναφέρεται η υπερηχογραφική μέτρηση του πάχους του δέρματος του αυχένα ενός εμβρύου κατά το υπερηχογράφημα β’ επίπεδου. Η μέτρηση αυτή πραγματοποιείται κατά τον έλεγχο του εμβρυικού κρανίου, με εγκάρσια απεικόνιση στο ύψος του διαφανούς διαφράγματος και της παρεγκεφαλίδας.

Πιο συγκεκριμένα, ως αυχενική πτυχή ορίζεται η απόσταση από το εξωτερικό άκρο του ινιακού οστού έως το εξωτερικό επίπεδο του δέρματος του αυχένα και θεωρείται  αυξημένη όταν αυτή η απόσταση είναι μεγαλύτερη των 6mm για την ηλικία κύησης (από την 18^η έως την 24^η εβδομάδα) ή μεγαλύτερη από 5mm (από την  16^η έως την 18^η εβδομάδα).

Η προαναφερόμενη κατάσταση ανευρίσκεται στο 0,1% όλων των κυήσεων και μπορεί να συσχετίζεται με χρωμοσωμικές ανωμαλίες, γενετικά σύνδρομα και διαμαρτίες του καρδιαγγειακού συστήματος.

Η ισχυρή συσχέτιση της με χρωμοσωμικά ανώμαλα έμβρυα μας επιβάλλει περαιτέρω έλεγχο με αμνιοπαρακέντηση.  Επιπλέον, όταν το πάχος της είναι πολύ μεγαλύτερο από το φυσιολογικό, συστήνεται έλεγχος της εμβρυικής καρδιάς από εξειδικευμένο παιδοκαρδιολόγο.

Τέλος, η αυχενική πτυχή συνδέεται με μια σειρά από σύνδρομα, όπως το σύνδρομο Noonan, το σύνδρομο πολλαπλών πτερυγίων και διάφορες σκελετικές δυσπλασίες.

Τακτικός επανέλεγχος την αυχενικής πτυχής επιβάλλεται ώστε να ελέγχεται  η έκβαση του οιδήματος, το οποίο ενδέχεται να εξελιχθεί σε  ύδρωπα.